In deze reeks doen we een toertje van heel Europa en stoppen we elke week bij een ander land dat we nu of vroeger op het songfestival mogen of mochten begroeten. Onze stop ligt deze week bij de verrassende winnaar van de editie van 2014: Oostenrijk!
In het begin
Oostenrijk was al in 1957, bij de tweede editie van het Eurovisiesongfestival, van de partij. Die eerste inzending was er wel één om snel te vergeten, want Wohin, kleines Pony van Bob Martin zou laatst worden op 10 deelnemers. Gelukkig zou Oostenrijk een jaar later wel in de top 5 eindigen met Die ganze Welt braucht Liebe van Liane Augustin. Toch zou de geschiedenis van Oostenrijk met het songfestival meer één worden van doornen dan van rozen.
Grootste successen
Oostenrijk won het songfestival tweemaal. De eerste keer was in 1966. Udo Jürgens was al een gevestigde waarde toen hij in 1964 voor Oostenrijk aantrad op het Eurovisiesongfestival met Warum, nur warum?. Udo zou 6de worden en zijn nummer werd gecoverd door Matt Monro die er een top 5-hit mee scoorde in Engeland en er zelfs mee in de Amerikaanse hitparade geraakte.
Een jaar later zou Udo Jürgens een nieuwe poging ondernemen. Sag ihr, ich lass sie grüßen zou zijn eerste deelname verbeteren en een 4de plaats opleveren. ‘Derde keer, goede keer’ zou in dit geval ook uitkomen, want Merci chérie, Udo’s derde opeenvolgende deelname aan het songfestival, zou in 1966 de zegepalm voor de eerste keer naar Oostenrijk brengen. Ondanks de Franse titel was het nummer verder volledig in het Duits, een taal die bijzonder onsuccesvol geweest is op het songfestival, toch als je ze vergelijkt met het Engels en het Frans.
Oostenrijk zou, wanneer het kon, dan ook het Duits links laten liggen… In 1976 bijvoorbeeld zou het Engelse My little World van Waterloo & Robinson Oostenrijk een 5de plaats opleveren. Wanneer de vrije taalkeuze door de EBU weer werd afgevoerd, bood een Duits-oostenrijks dialect in 1996 soelaas. De blinde George Nussbaumer bezorgde Oostenrijk met Weil’s dr guat got (Omdat het je goed gaat) één van zijn vier 10de plaatsen in de jaren ’90. In 2003 zou Oostenrijk eindelijk nog eens goed scoren op het songfestival, hoewel komiek/zanger Alf Poier wel een halve kartonnen dierentuin op het podium moest zetten. Protestsong Weil der Mensch zählt (Want het is de mens die belangrijk is) behaalde een mooie 6de plaats.
Op een nieuwe zege zou Oostenrijk echter 48 jaar moeten wachten. Uiteindelijk kwam de tweede gouden medaille in de vorm van Conchita Wurst. Het alterego van Tom Neuwirth had twee jaar eerder deelgenomen aan de Oostenrijkse preselectie, maar was tweede geworden met That’s what I am. In 2014 werd Rise like a phoenix intern uitgekozen om voor Oostenrijk naar Kopenhagen te gaan. Het was het nummer dat het laatst bekend werd in de maanden vooraf, maar de media-aandacht voor de vrouw met baard zou ongekend zijn. Ondanks de vele kritiek (teveel “Skyfall” nagedaan, aandachtsgeil mens, choquerend om te zien etc) zou Oostenrijk weinig concurrentie kennen en met ruime voorsprong het 59ste Eurovisiesongfestival winnen. Zelfs Rusland, die op voorhand gedreigd had met een boycot, zou Conchita punten toekennen.
Grootste flops
Naast de twee overwinningen en de 4de plaats die Ugo Jürgens met zijn eerste deelname wist te behalen, is het Oostenrijk, op 49 deelnames nooit gelukt hoger dan de 5de plaats te eindigen.
Oostenrijk werd zelfs 8 keer laatst. In 2015 was de 0 die voor Oostenrijk en I’m yours van The Makemakes op het scorebord stond, zelfs extra pijnlijk, want Oostenrijk was de gastheer. Gelukkig wist ook Duitsland dat jaar geen enkel punt te scoren. Beter een gedeelde schande!
Oostenrijk is ook al vaak afwezig geweest op het songfestival. Slechte resultaten in de jaren voordien zorgden ervoor dat Oostenrijk in 1998 en 2001 niet mocht deelnemen aan het songfestival. En in bepaalde jaren koos het land er zelf voor om weg te blijven. Zo was Oostenrijk de eerste keer afwezig in 1969 uit onvrede met het feit dat Spanje, op dat ogenblik nog geleid door dictator Franco, het songfestival van ’68 had gewonnen en het nu mocht organiseren. Grappig detail: Oostenrijk had zelf twee punten gegeven aan Spanje dat maar een voorsprong van 1 punt had gehad op de nummer twee: Cliff Richard en Congratulations! Ook in 1970 was Oostenrijk er niet bij uit onvrede met de vier winnaars van het jaar voordien. In de jaren 1973 tot en met 1975 stuurde Oostenrijk zijn kat, ditmaal omdat het puntensysteem hen niet aanstond.
Midden jaren 2000 groeide in Oostenrijk de onvrede over de vriendjespolitiek op het songfestival. Na in 2006 al eens thuisgebleven te zijn, besliste Oostenrijk in 2008 om er volledig de brui aan te geven. Hen zou je voortaan niet meer zien, want talent scoort toch niet. Maar toen grote broer Duitsland in 2010 het songfestival won, besliste de Oostenrijkse TV onder druk van Duitsland om toch maar terug te keren. Op hun 6 deelnames sindsdien, bereikten de Oostenrijkers maar tweemaal de finale niet. Grappig detail: in 2012 werd rapgroep Trackshittaz laatst in hun halve finale van het songfestival; zij hadden in de voorronde Conchita Wurst uitgeschakeld.
Organisatie
Oostenrijk won tweemaal en mocht dus ook tweemaal het songfestival organiseren. Beide keren zou hoofdstad Wenen de gastheer zijn. In 1967 had men gekozen voor de gekende Hofburg, het voormalig koninklijk stadspaleis, maar in 2015 was het songfestival uiteraard te groot geworden hiervoor. De Wiener Stadthalle mocht toen het decor vormen voor het songfestival. De Oostenrijkse TV bewees in 2015 dat het songfestival degelijk organiseren en presenteren ook kan gebeuren door een klein land, hoewel ze daar wel vier presentatoren (inclusief Conchita Wurst) voor nodig hadden. In 1967 had Erica Vaal dat nog helemaal alleen gedaan.
Toekomst
Sinds de overwinning van Conchita geloven ze in Oostenrijk weer dat het kan: het songfestival winnen is ook mogelijk als je geen echte vrienden hebt! Ook in 2016 wist Oostenrijk geen slecht resultaat neer te zetten. Hoewel de jury’s weinig hadden met de Franse inzending Loin d’ici werd Zoë 8ste bij de televoting. Oostenrijk kan dus wel degelijk scoren, ook in dit millennium. Ze moeten gewoon het juiste nummer hebben, liefst gebracht door de juiste persoon. Voor het Eurovisiesongfestival in Kiev heeft de Oostenrijkse omroep ORF laten weten dat het zijn kandidaat intern zal kiezen en wie dat wordt en met welk nummer, kom je de komende maanden zeker te weten via eurosongland!
Volgende week: Polen